عمل آوری و نقش آن در مقاومت بتن
عمل آوری و نقش آن در مقاومت بتن
عمل آوری و نقش آن در مقاومت بتن
به مجموعه اقداماتی كه به پیشرفت جدی هیدراسیون،
با بکارگیری رطوبت و دمای مناسب در بتن برای مدت زمانی پس از پایان عملیات بتن‌ریزی كمك می‌كند
تا خصوصیات موردنظر ایجاد شود، عمل‌آوری گفته می‌شود. مقاومت و دوام بتن تنها در صورتی تأمین می‌شود
كه به خوبی عمل‌آوری شده باشد. برای این منظور تنها تأمین رطوبت و دمای مناسب لازم است .
عمل آوردن متشکل از محافظت, مراقبت و پروراندن می‌باشد.
محافظت, جلوگیری از اثر نامطلوب عوامل خارجی و مراقبت به مجموعه تدابیر برای حفظ رطوبت به منظور رسیدن به حداکثر میزان آبگیری گفته می‌شود،
و پروراندن, سرعت بخشیدن به گرفتن و سخت شدن بتن با افزایش دما می‌باشد.
عمل‌آوری برای تولید بتنی كه ویژگی‌های مطلوب را داشته باشد امری ضروری است .
عمل‌آوری بر روی خصوصیات بتن سخت‌شده تأثیرگذار است و دوام، آب‌بندی، مقاومت سایشی،
پایداری حجمی و مقاومت در برابر ذوب و انجماد را افزایش می‌دهد. پس از مخلوط شدن آب و سیمان ،
واکنشی به نام هیدراسیون انجام می‌شود. میزان پیشرفت این واکنش بر روی مقاومت و دوام بتن تأثیرگذار است .
مقدار آب بتن تازه مخلوط شده معمولاً بیش از حد موردنیاز هیدراسیون سیمان است .
اما به دلیل هدر رفتن زیاد آب در اثر تبخیر، هیدراسیون به تأخیر افتاده یا به حد کافی انجام نمی‌شود.
روش عمل‌آوری بتن به مصالح مورد استفاده، روش ساخت و مورد استفاده بتن بستگی دارد.
در اکثر کارهای بتنی، عمل‌آوری معمولاً شامل به کار بردن مواد عمل‌آوری یا پوشاندن بتن تازه ریخته و پرداخت شده
با ورق‌های نایلون یا گونی مرطوب است . هر چند مؤثرترین شیوه عمل آوری، رطوبت‌رسانی به بتن می‌باشد
. افزایش مقاومت بتن با گذشت زمان تحت شرایط زیر ادامه پیدا می‌کند:
1- وجود سیمان هیدراته نشده
2- مرطوب ماندن بتن یا وجود رطوبت نسبی بیش از 80%
3- وجود حداقل دمای مطلوب در بتن
4- وجود فضای کافی جهت تشکیل محصولات هیدراسیون زمانی که رطوبت نسبی بتن به زیر حدود 80% نزول پیدا می‌کند،
هیدراسیون و افزایش مقاومت به طور نسبی متوقف می‌شود.
چنانچه بتن پس از یک دوره خشک شدن دوباره اشباع شود،
هیدراسیون دوباره از سر گرفته می‌شود و مقاومت مجدداً افزایش می‌یابد.
اگر چه می‌توان بتن را در آزمایشگاه دوباره اشباع کرد، اما انجام این کار در محل دشوار است .
لذا بهترین کار، عمل‌آوری مرطوب پیوسته بتن از زمان بتن‌ریزی و پرداخت تا کسب مقاومت،
نفوذ ناپذیری یا دوام کافی است .
تبخیر آب و قرار گرفتن بتن در معرض تر و خشك شدن پی در پی باعث جمع‌شدگی بتن و در نتیجه ایجاد تنش‌های کششی در داخل بتن می‌شود.
چنانچه این تنش‌ها پیش از کسب مقاومت کششی کافی بتن ایجاد شوند،
ترک‌خوردگی سطحی پدید می‌آید. بنابراین عمل‌آوری و حفظ رطوبت بتن به محض آنكه به سطح بتن آسیب نرساند باید آغاز شود.
در صورت پایین بودن دمای بتن، هیدراسیون با سرعت بسیار کمتری ادامه پیدا می‌کند.
برای رشد مقاومت اولیه دمای کمتر از 10 درجه سانتی‌گراد نامطلوب است
و در دمای کمتر از 4 درجه سانتی‌گراد رشد مقاومت اولیه به مقدار زیادی به تأخیر می‌افتد
و در دمای انجماد یا کمتر تا حد 10- درجه سانتی‌گراد رشد مقاومت متوقف شده یا ناچیز خواهد بود.
روش‌های عمل‌آوری بتن را می‌توا ن به صورتهای زیر مرطوب نگه داشت:
روش‌های رطوبت رسانی مستقیم: از جمله این روش‌ها می‌توان به غرقاب کردن،
آب بتن روی بتن آب فشانی یا مه‌سازی و یا بخاردادن اشاره کرد.
در این روش‌ها به دلیل تبخیر آب مقداری خنک سازی نیز صورت می‌گیرد که در هوای گرم سودمند است .
عمل آوری و نقش آن در مقاومت بتن
